CHANZO NA SABABU KUBWA YA VITA YA M23 NA SERIKALI YA CONGO

 :Nini Chanzo na sababu ya kuanzisha Kikundi cha Congo cha M23 ::

MKATABA WA MARCH 23 :::

Mkataba wa amani wa Machi 23, 2009 ndio ule ambao Harakati ya M23 inadai kuwa haukutekelezwa ipasavyo na serikali ya Kongo. Mkataba huu ulitiwa saini kati ya National Congress for the Defence of the People (CNDP), kikundi cha waasi kilichoongozwa na Watutsi, na serikali ya Kongo. Vipengele muhimu vya mkataba huu vilikuwa:

1. Ujumuishaji wa Wanamgambo wa CNDP: Wanamgambo wa CNDP walipaswa kujumuishwa katika jeshi la kitaifa la Kongo (FARDC) na vikosi vya polisi.
2. Msamaha: Msamaha ulipaswa kutolewa kwa wanachama wa CNDP kwa vitendo vya vita na uasi, isipokuwa kwa jinai za vita na jinai dhidi ya ubinadamu.
3. Ushiriki wa Kisiasa: CNDP ilipaswa kugeuka na kuwa chama cha kisiasa na kushiriki katika siasa za Kongo.
4. Kurudishwa kwa Wakimbizi: Kulikuwa na ahadi ya kuhakikisha kurudi na makazi ya wakimbizi wa Kongo, hasa jamii za Watutsi ambao walikimbilia Rwanda na Uganda kutokana na vurugu.
5. Haki za Ardhi na Ulinzi: Mkataba ulijumuisha ahadi za kushughulikia migogoro ya ardhi na kulinda jamii za watu wachache katika mashariki mwa DRC.

Kwa Nini M23 Ilianzishwa?

Harakati ya Machi 23 (M23) ilianzishwa mwaka 2012 wakati wanachama wa zamani wa CNDP, ambao walikuwa wamejumuishwa katika jeshi la Kongo, walipojiuzulu. Walidai kuwa serikali ilishindwa Kusimamia yafuatayo:

1. Kuwajumuisha wanamgambo wao katika jeshi kwa nia njema (kwa mfano, kupandishwa vyeo).
2. Kulinda watu wa kidini wa Watutsi dhidi ya ukatili wa makundi mengine ya wanamgambo katika eneo hilo.
3. Kutimiza ahadi zinazohusiana na kurudishwa kwa wakimbizi na haki za ardhi.

Kutokana na Hayo M23 ilitetea uasi wao kama majibu kwa kushindwa huko, na hivyo kusababisha mzozo mpya katika mashariki mwa DRC.

Sababu za Kihistoria

1. Uwepo wa Watutsi katika DRC:

Kikundi cha kietnia cha Watutsi kinatoka katika eneo la Maziwa Makuu la Afrika, hasa Rwanda, Burundi, na sehemu za Uganda. Hata hivyo, familia nyingi za Watutsi zilihamia mashariki mwa DRC kwa miongo kadhaa, hasa wakati wa ukoloni, wakati mipaka ilikuwa haijakazwa, na jamii ziliishi katika maeneo ambayo sasa ni Rwanda, Uganda, na Kongo ya kisasa.

Wakati wa utawala wa ukoloni wa Wabelgiji, mashariki mwa DRC yaliona wimbi la uhamiaji wa wafugaji Watutsi kwenda kile ambacho wakati huo kilikuwa Kongo, kwa sababu ya kazi au njaa huko Rwanda na Burundi.

2. Mauaji ya Kimbari ya Rwanda na Athari Zake:

Mwaka wa 1994, mauaji ya kimbari ya Rwanda yalilenga watu wa kabila la Watutsi nchini Rwanda. Baada ya mauaji hayo, wanaharakati wengi wa Wahutu wa Rwanda walikimbilia mashariki mwa DRC ili kukimbia jeshi la Rwandan Patriotic Front (RPF), kikundi cha waasi kilichoongozwa na Watutsi ambacho kilimaliza mauaji na kuchukua udhibiti wa Rwanda.

Makundi haya ya wanaharakati Wahutu, kama vile Democratic Forces for the Liberation of Rwanda (FDLR), yalijikita mashariki mwa DRC na kuanza kuwalenga watu wa kabila la Watutsi wa Kongo, ambao waliwahusisha na serikali ya Watutsi ya Rwanda.

3. Mivutano Mashariki mwa DRC:

Watutsi wa Kongo, ambao mara nyingi hujulikana kama Banyamulenge, wamekabiliwa na ubaguzi na vurugu kutoka kwa makabila mengine nchini DRC. Mara nyingi wanalengwa kama wageni au waaminifu kwa Rwanda, jambo ambalo huongeza uadui.

Kuibuka kwa makundi ya wanamgambo, kama vile FDLR, kuliwasha zaidi mateso dhidi ya jamii za Watutsi katika eneo hilo, na kuwalazimisha kujitetea. Hali hii inaelezea kwa kiasi kwa nini vikundi kama vile CNDP na baadaye Harakati ya M23 vilianzishwa, kwani vilikuwa vikundi vya waasi vilivyoongozwa na Watutsi na kudai kulinda maslahi ya Watutsi nchini DRC.

4. Kwa Nini Watutsi "Wapo Katika Hili":

Mivutano ya kikabila na migogoro katika eneo la Maziwa Makuu (Rwanda, Burundi, Uganda, na DRC) inaunganishwa kwa undani.

Idadi ya watu wa Watutsi wa Kongo mara nyingi hupatikana katikati ya migogoro ya kikanda kutokana na uhusiano wao wa kihistoria na Rwanda na hali yao ya kuwa watu wachache nchini DRC.

Hii imefanya Watutsi kuwa lengo la mashaka, vurugu, na ubaguzi wa kisiasa nchini Kongo, hasa wakati wa miongo ya utulivu.